Digitale Fotografie Vakantie

Patrick Kijkt

Opleiden is een kunst

Ik lees het tijdschrift Nouveau. Een dames magazine, maar vanuit zuiver professionele interesse kijk ik voornamelijk plaatjes. Ik kijk naar een mode reportage. Hé, dat zijn de foto’s van een oud klasgenoot van mij zie ik opeens. Ik kijk altijd wie het gefotografeerd heeft. Ze is/was? lerares aan de Koninklijke academie te Den Haag. Destijds geleid door de fantastische directeur Nanne Bosma. Hierbij eindelijk mijn kleine eerbetoon aan hem.
Later sloeg de Koninklijke academie haar slag en lijfde de MTS in. Alle goede leraren moesten eruit, en alle slechte mochten blijven. Nu denk je misschien waar slaat dit nu op? Nou het was echt zo. Dat ik kan fotograferen heb ik maar aan enkele leraren te danken. Mensen et een visie. Die ook zo goed waren dat ze je ook iets konden leren. Nogmaals dank, Jo, Jan en Charles. De rest.... weg ermee. Flierefluiters. Ze werkten er alleen maar als leraar omdat ze toen al niet meer van hun bestaan als fotograaf konden rondkomen. In die tijd moest je dan wel echt slecht zijn. Het waren de gouden jaren voor fotografen met gigantische dagprijzen. En sommige gaven les zoals Jo, Jan en Charles omdat ze graag ook het vak aan anderen wilden leren. vanuit hun passie en geloof in mooie fotografie. Ze waren echter te goed om les te geven aan de Koninklijke academie, ze moesten weg en de slechten mochten blijven. Neem nog wat studenten mee en maak daar maar meteen een leraar of lerares van. En zo geschiedde.

Terug naar het magazine wat ik zat te bekijken. Jemig de pemig, wat zijn de foto’s die in de Nouveau geplaatst zijn gruwelijk slecht. Hoe kunnen ze dit plaatsen vroeg ik mijzelf af.


Jose 3Jose 4


De fotografe ken ik. Mee in de klas gezeten. Ze was destijds best wel okay, qua niveau en daarnaast aardig en bescheiden. Wat is er fotografisch gebeurd sindsdien? Is dit de invloed van de Koninklijke academie? Licht recht van voren en heel erg lelijk en plat licht. Foute houdingen van de modellen. Kleuren zijn niet mooi en goed. Het werk rammelt aan alle kanten. Zou de redactie van dit Sanoma tijdschrift opdracht hebben gegeven om lelijke foto’s te maken?

Zou het tijdschrijft hier blij mee geweest zijn?
Nee, dat kan niet.

Zou het model blij zijn met deze foto’s voor haar portfolio?
Nee, want ongeveer alles qua houding is verkeerd, daarnaast is ze ook niet echt mooi op de foto’s. Onbruikbaar voor portfolio.

Zou de kleding fabrikant blij zijn met dit fotowerk?
Nee want de kleding wordt niet mooi gedragen door het model, de kleiding is niet mooi verlicht.

Is er dan überhaupt iemand blij met deze fotografie?
Nee, helemaal niemand.

Maar waarom wordt het dan geplaatst in het magazine Nouveau?
Omdat de beeldredacteur zeer waarschijnlijk totaal geen verstand van fotografie heeft.

Kunnen mijn cursisten dit beter?
Ja, iedere cursist die bij mij tijdens de vervolg cursus 3 dagen heeft leren flitsen kan dit veel en veel beter. Mooier, verantwoorder, en betere poses van het model, kortom alles zou beter zijn.

Maar hoe kan dat dan? Hoe kan het toch dat er zulk slecht werk geplaatst wordt en dat iemand die lerares is aan een fotografie opleiding werkt dit maakt? Ik zou als ik zoiets als hierboven gemaakt zou hebben, dit nooit en te nimmer aan de buitenwereld laten zien. Ik zou me dood schamen. Hoe moet ik dat verantwoorden naar mijn cursisten toe? Iedere cursist van mij zou me uitlachen.

Kom ik terug op een punt waar ik al tijden over schrijf. Als de leraar het niet kan, hoe moet de leerling het dan ooit leren? Als de leraar de techniek niet beheerst, hoe met de leerling het dan ooit leren? Als je als school werkt met leraren die het lesgeven nodig hebben om rond te komen, heb je niet de juiste leraren aan je verbonden als school.
Op het risico af dat jullie mij misschien vinden een zeurkous vinden ik ga onderbouwen waarom ik dit vind. Het is een paradepaardje van mij, niet om er zelf beter van te worden, maar om aan te tonen dat de opleidingen slecht zijn in Nederland. En niet alleen op fotografie gebied. Daarom nog een voorbeeld van een leraar die lesgeeft op de Koninklijke academie.

Leraar foto

Ik zeg verder even helemaal niets. De foto zegt al genoeg. Een foto gemaakt door een fotografie leraar. Hier is voor betaald! En hij zet deze foto zelfs op zijn website. Alsof je hier trots op moet zijn. En zo kan ik nog wel met gemak 30 slechte voorbeelden laten zien. Of 40, of 80! Dat wil ik niet. Ik wil niet bezig zijn met mensen af te kammen, nee ik wil dat het niveau van fotografie opleidingen beter word.

Ik heb er geen enkele belang bij. Zolang het zo slecht blijft in Nederland komen vele cursisten van dit soort opleidingen bij mij hun kennis bijspijkeren en echt leren fotograferen. Dus ik zou kunnen denken, jongens doe lekker je best in Nederland en laat het zo slecht zijn als dat het is, ik vaar er wel bij. Zo zit ik echter niet in elkaar. Ik heb passie voor fotografie en zie dat de verkeerde mensen aan het roer staan bij de verschillende instituten.

De drie voorbeelden van hierboven zijn schrikbarend. Van mensen die vroeger best goed konden fotograferen. En nu? Ik heb de portfolio’s van beiden uitgebreid bestudeerd. Ik snap er helemaal niets van. Het is van een soort Be Happy fotografie. Als je het zelf maar fijn en mooi vindt.

En dat is gek. Want het hoofd van de fotografie afdeling van de Koninklijke academie roept tijdens een bijeenkomst van PanL, waar het ging over de moeilijke tijden voor fotografen. Dat de opleiding (KABK) zich richt op kwaliteit en het maken van goede fotografen. Okay, dat gezegd hebbende gaan we eens kijken naar het eindexamen werk van de fotografen die van het KABK (Koninklijke academie beeldende kunsten) afkomen.

Hier volgt een selectie door mij van een aantal mensen die nu dus afgestudeerd fotograaf zijn. Let op, dit is dus volgend het hoofd van de KABK kwaliteit. Is een aanname van mij, maar wat moet ik anders. De onderstaande mensen zijn met onderstaand werk geslaagd. Dus de proeve van kwaliteit is geleverd. Anders slaag je niet.

afstuderen 1

Een student is afgestudeerd met bovenstaande foto. Eén uit een serie. De zelf bedachte afstudeer onderwerp is blind spot. Schiet mij maar lek, maar ik snap helemaal niets van bovenstaande foto. Waar gaat dit over? Hiermee slagen? Krijg je hiervoor een diploma?

Afstuderen 2

Nog een afgestudeerde student met een vaag verhaal en nog vagere foto’s. Dat heet concept denken naar het schijnt. Deze foto moet verbeelden, het eerste beeld dat men ziet van een muziekband ter promotie. Een goed beeld is immers belangrijk voor een band tegenwoordig om op te vallen. Dat is zo moeilijk. Dus goede fotografie voor een band die wil opvallen is erg belangrijk. Ja dat is helemaal waar.
Bovenstaande foto bewijst wederom mijn stelling, niet kunnen fotograferen, hang er een goed verhaal omheen, overtuig de leraar die het zelf ook niet weet, en je bent geslaagd. Echt waar, bovenstaand werk is eindexamen werk. Ik zeg het nog maar een keer in het geval je het niet kan geloven. En hier kan ik zo enorm boos over worden.

Afstuderen 3

En omdat ik er geen genoeg van kan krijgen hebben we hier nog een mooi verhaal bij een foto die ook al goed genoeg is voor het fel begeerde papiertje. Ditmaal gaat het over heimwee. Ik leg het maar even uit. Duidelijk toch? Nee? Dan nog een keer.

Thuis is de beste plaats in de wereld. Maar wat is het thuisgevoel nu eigenlijk, vraagt de fotograaf zich af. Een thuisgevoel creëren kan overal en zo zal je nooit meer heimwee ervaren. Dat is wat deze foto uitbeeld. Ik had het even niet door moet ik eerlijk bekennen. Ik zeg het wel vaker, maar dit is echt het niveau van een drol op een stokje. Zeg dat het je innerlijke gevoelens zijn en je krijgt een 10. Wat ik zie, is een slechte belichting, fikse uitbijter, maar de student zag wel gezegd hebben tegen zijn leraar dat het een functionele uitbijter was. Verder nog lelijk licht. Onderwerp vrij klein en niet duidelijk in beeld. Maar ja, dit alles is onderdeel van het concept denken waar het hoofd en het opleiding programma zo vol van zijn.


Afsturderen 4

Maak me dan maar gek met de bovenstaande foto. Ik zie gelijk dat deze foto verbeeld de samenkomst van onze innerlijke wereld en de wereld om ons heen. Een lucide droom, een werkelijkheid die nooit zal bestaan. Het is ook nog de strijd tussen cultuur en decor om de dagelijkse realiteit te ontstijgen. Ja, ik zag het meteen! Echt waar.

Al typende heb ik ook nog eens de resultaten gezocht en bekeken van andere eindexamen jaren. Het zou toch kunnen dat het jaar 2011 toevallige een hele slechte lichting fotografen heeft opgeleverd. 2010 was niet beter, 2009 nog slechter en toen had ik er geen zin meer in. Ik was het zat.

Opleiden is een kunst. Momenteel wordt het woord kunst iets te letterlijk opgevat. Vage verhalen en veel uitleg zijn nodig om de foto te verklaren. Beste opleiders, ga terug naar de basis. Leer je mensen een vak. Leer ze hun techniek te beheersen. En van daaruit kun je creatief gaan worden en niet andersom.