Robert Maplethorpe
Robert Mappletthorpe was een man die zijn interesses volgde. Ik bedoel, wie kan het bedenken dat je op een gegeven moment toen zijn naam als zeer goede fotograaf al lang gevestigd was ook nog foto’s maakte van bloemen. Bloemen en naakte mensen, het lijkt een tegenstrijdigheid, het is het niet. Beiden zijn puur en naakt. En misschien was dit wel het verband wat Robert Mapplethorpe erin zag. Hij fotografeerde overigens in de tijd dat alles nog analoog werd gefotografeerd, op film. Mapplethorpe werkte veel met Hasselblad. Vandaar vaak zijn vierkante foto’s.
Zijn homoseksuele geaardheid en de interesse om dit vaak toch wel erotisch vast te leggen leverde vaak conflicten op de puriteinse Amerikaanse samenleving. Vooral zijn BDSM foto’s zorgde voor veel opschudding. Dit heeft zeker ook met de tijdgeest van de jaren 80 te maken, maar is het nu veel beter en makkelijker voor homoseksuelen? Hoe dan ook, homoseksuele mensen fotograferen en dan ook nog in combinatie met bondage en SM ging voor velen een paar stappen te ver. Door zijn fotografie heeft hij zelfs voor rechtbanken moeten verschijnen. Om zich te verdedigen voor wat hij fotografeerde. Naakte mensen, naakte mannen, en nog erger, ook nog eens naakte zwarte mannen. Mapplethorpe beriep zich op freedom of speech, maar volgens zijn tegenstanders was dit in strijd met het eerste amendement van de Amerikaans grondwet. Nog steeds zijn er in Amerika heftige discussies over dit onderwerp. En waar eigenlijk niet?
Of je zijn foto’s mooi of niet mooi vindt? Mapplethorpe heeft er wel voor gezorgd dat vrijheid van meningsuiting in combinatie met fotografie een onderwerp van discussie is. Tot op de dag van vandaag.
Zoals zoveel fotografen heeft hij ook veel van zijn bekendheid te danken aan het fotograferen van beroemde sterren. Ook Mapplethopre’s lijst is redelijk indrukwekkend. Andy Warhol, Richard Geer, Grace Jones, Patti Smith en nog veel meer bekende namen. Op zich is het altijd wel redelijk makkelijk scoren met bekende namen, maar daar staat tegenover dat Mapplethorpe ook prachtige foto’s heeft gemaakt van onbekende mensen. Dat is in mijn ogen toch vaak net even iets lastiger.
Niet geheel onbekend, maar bij de meeste mensen wel is de foto van Lisa Lyon. Een vrouwelijke body buildster. Ook hiermee zocht Mapplethorpe naar de grenzen. Body builden was toen en nog steeds, niet erg populair. En zeker als vrouwelijke body builder heb je een lastig leven. Sociaal maatschappelijk niet erg aanvaard. Louis Theroux van de BBC heeft daarover enkele jaren geleden een mooie en indringende documentaire gemaakt. Maar dit terzijde.
De onderstaande foto is naar mijn mening één van de bekendste foto’s van Mapplethorpe. Krachtig, dynamisch, mooi licht, vrouwelijk en stoer tegelijk. Erg mooi werk. Met Lisa Lyon heeft Mapplethorpe een heel boek aan heel mooi fotowerk bij elkaar geschoten. En ik denk ook wel een lans willen breken voor de acceptatie van vrouwelijke body buildsters.
De liefde voor het vastleggen mannen en vrouwen is hiermee wel een beetje besproken. Er is nog veel meer werk te zien, heel veel meer, maar het is niet mijn doel om een overzicht van al zijn werk te laten zien. Wel om belangrijke fotografen nog eens een keer voor het voetlicht te laten verschijnen.
Wanneer je de bloemenfoto’s van Mapplethorpe gaat bestuderen zie je dat Mapplethorpe gewoon geïnteresseerd was in mooie vormen. Gek op mooie ronde lijnen, die zie je veel terug in al zijn werk. Mensen, bloemen en stillevens. Ik denk dat het Mapplethorpe om het even was. Al hoewel het mij wel opvalt dat het meeste van zijn bloemenwerk is gemaakt in zijn laatste twee levensjaren, 1987 en 1988. Waarschijnlijk omdat mensen portretteren inmiddels te vermoeiend was geworden.
De keuze van foto’s die ik hier laat zien is natuurlijk mijn keuze. Maar als je de verschillende foto’s vergelijkt zie je veel overeenkomsten. Ook bij deze bloemenfoto zie je prachtige rondingen en mooi licht.
Als laatste dan nog een prachtig portret van Prinses Gloria von Turn und Taxis. Prachtige foto met heel erg zacht licht. Licht wat gewoon recht van voren komt. In principe niet het mooiste licht daar je alles vlak maakt, maar oh wat is dit licht mooi bij deze vrouw. Prachtig. Persoonlijk had ik het licht iets hoger gezet, maar zeer waarschijnlijk heeft Mapplethorpe het licht iets lager gezet om ook de allerlaatste rimpeltjes te laten verdwijnen. Ik denk dat iedere vrouw graag zo’n portret van zichzelf wil zien. En let op! Hoe basic dit hele gave portret is gemaakt. Zo simpel kan fotografie zijn.
Eén lamp, één model en een zwarte achtergrond.
Hierbij dus nogmaals de les voor mijn cursisten, maar ook voor een ieder die dit wil lezen. Voor de cursisten die al cursus bij mij gevolgd hebben en portret fotografie gaaf vinden om te doen zeg ik wederom, hou het simpel. Verval niet te snel in attributen erbij pakken als mobieltjes, handelingen en dergelijke. Probeer de mens te laten zien, de echte mens en het liefst zo mooi mogelijk. Dat is al een kunst op zich. Beter dan onderstaande portret foto zal het niet worden. Prachtig door zijn eenvoud. Dat is waar de grote fotografen zich vaak in onderscheiden. Zo ook Robert Mapplethorpe.