Om aan te geven waar ik voor sta haal ik enkele passages uit Lia's reactie op de door haar afgelopen week gevolgde cursus. En niet denken dat het doorgestoken kaart is! Lia en ik hebben zo'n lange historie inmiddels opgebouwd. Lees zelf maar:

Ik was namelijk vanaf 2016 drastisch afgedwaald van hetgeen ik in de jaren ervoor in meerdere cursussen bij Patrick had geleerd: écht fotograferen door alles uit je camera te halen. Mijn ritme bestond al een tijdje uit fotograferen en nabewerken .… Veeele uren nabewerken.

Eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik afgelopen jaren regelmatig thuiskwam met honderden RAW-foto’s, na bruiloften telkens met een paar duizend. RAW, dus onbewerkt, en dan begon de grote klus. Dat nabewerken vond ik nooit echt leuk maar ik voelde vorig jaar de behoefte om weer terug te gaan naar de basis: zo mooi mogelijk rechtstreeks IN camera fotograferen met minimale, liefst nul, nabewerking. Tsja, en wie dit als geen ander beheerst is Patrick Mollema, als laatste der mohanikanen; als een roepende in de woestijn volhardt hij hierin.

Hoe eerlijk van Lia maar ook hoe groot kan je zelfkennis zijn om toch weer terug te gaan naar dat "oude" systeem van mij. Ze schrijft haar redenen voor die keuze hierboven. Ze kent de twee systemen, puur en zo goed mogelijk fotograferen en zo min mogelijk bewerken. En de het andere systeem van in RAW fotograferen. Zorg dat je histogram erin zit en thuis zien we wel wat we ervan gaan maken. Lia heeft nu gekozen voor het eerste omdat de laatste als professional niet vol te houden valt. Misschien als je een fulltime photoshopper inhuurt.

Ja, het was een lange weg voor Lia, maar nu heeft ze dan ook wat. Ze kan nu zeggen:" Ik kan fotograferen!". Velen anderen denken dat maar zijn nergens zonder photoshop. En helaas noemt tegenwoordig alles en iedereen zich fotograaf.
En ze geloven het ook echt.

Maandagochtend inventariseerde Patrick mijn wensenlijst wat ongeveer als volgt vorm kreeg: eerst en vooral flitsen, flitsen, flitsen. Speedy Gonzales ook goed kunnen flitsen, en zowel (stoffen) producten als mensen met meerdere flitsers fotograferen. Verder: crea-bea met kleurgels en zwart op zwart los krijgen. Gelijktijdig de menu-items in mijn camera herontdekken en zwart-wit uit mijn camera halen (ipv omzetten in de computer ;))

Fotograferen is zoveel! Lees naar wat ze alleen al over flitsen opschrijft. En dat is maar een deel van het leertraject. Er zijn al meerdere cursussen aan vooraf gegaan. En ook bij andere opleidingen kan ze natuurlijk geleerd hebben. Maar buiten flitsen is toch wel mijn ding. Daar worden de Mannen/Vrouwen van de jongens en de meisjes onderscheiden. Binnen kan iedereen licht controleren, buiten is dat stukken lastiger.

Bovenstaande foto is leuk en listig. Er is daglicht, flitsers buiten en flitsers binnen. Als je dat kan dan ben je een heel eind. En als je rustig bent, blijft en werkt dan kom je er altijd uit. Laat dat laatste nu niet altijd het sterkste punt geweest zijn van Lia. Maar de jaren hebben gevormd en rustiger gemaakt. En dat is precies wat je nog hebt om een goede fotograaf te worden. Die laatste stap konden we telkens net niet maken. Het begint en eindigt met rust in je hoofd. Dat heb je wel of je hebt het niet. Ik kan dat niemand leren om rustig te blijven ik kan het alleen zeggen dat het een absolute rand voorwaarde is. Ik kan je wel leren fotograferen, maar niet rustig te worden qua gedrag. Nee, het is geen Zen cursus bij mij, maar het helpt wel.

En als je dan ook nog het bovenstaand maakt, dan kan mijn week niet meer kapot. Sterker nog dit is waar we 8 jaar lang naar toegewerkt hebben. Rust, goede techniek, alles wat je doet dat er een gedachte achter zit. En dan kon Lia nog wel niet helemaal tevreden zijn als je zometeen haar aantekening over deze foto beschrijft. Maar ik weet dan al genoeg. We zijn er! Fotograferen, je licht mooi plaatsen, flitsers onder controle houden en mensen aansturen is het moeilijkste wat er is.

Zo konden we één voor één mijn wensen afvinken gedurende de week, die uitstekend verliep. Patrick ging voortvarend te werk in zijn Grand Master Flash-rol en mijn zelfvertrouwen groeide. Donderdagavond merkte ik waar ik nog verder mag groeien en dat is in de interactie bij geposeerde portretten. Die avond trokken Carla, Babs en de tweeling Janna en Mina een op elkaar afgestemde outfit aan voor een flitsend drie-generaties-portret.

Ja en dan hebben we niet eens de hondenharen van het kleedje weggewerkt. dat is niet zo belangrijk dat kan iedere photoshopper. Ja zelfs ik. Maar het feit dat je cursiste zoiets als dit maakt. Gaaf en goed en om trots op te zijn. En we hielden gedurende de week aardig de 80-20 regel aan. Gewoon erg goed is vaak goed genoeg. Je hoeft niet naar perfectie te streven. Ik heb in mijn hele leven nog nooit een perfecte foto geschoten. Waarom een cursist dan wel? Het gaat erom dat je wel ten alle tijden een hoog niveau haalt en je klant ten alle tijden blij kan maken met het geleverde werk. En bovenstaande foto was klaar toen we klaar waren. Naar binnen, importeren in de computer en kijken welke het beste was. Onder andere kijken naar waar ze alle vier tegelijk goed opstaan. Dat is nog niet zo eenvoudig.

En dan ben je ineens klaar. Je hoeft niets meer te doen. Klaar is klaar. Dat is wat Lia wilde. Het begin van haar reactie begon met het feit dat ze het zat was om zo verschrikkelijk veel te moeten nabewerken. Lia heeft haar camera en techniek en al het andere wat erbij komt kijken helemaal door. En zich zelf. En dan wordt fotografie zo makkelijk. Daar zal Lia op dit moment misschien nog niet volmondig ja op zeggen, maar dat is slechts een kwestie van tijd. Even nog wat meer routine opdoen met keuzes maken en leren van je keuzes en dan wordt het beetje bij beetje nog makkelijker en eenvoudiger.

Met als onverwachte kers op de taart dat ik mee mocht naar shoots van Patrick voor de jaarlijkse kalender van de lokale brandweer. Alle flitsers werden uit de kast getrokken om het staaltje vakwerk mogelijk te maken dat ik mocht aanschouwen. En uiteraard gaf de Grand Master ook uitleg en tips tijdens deze happenings, buiten cursus-uren.

Ja natuurlijk mocht ze mee. Ze moest zelfs haar thuisreis er nog even voor uitstellen. En de twee extra lessen waren mooi. De echte praktijk, geen glamour, maar altijd bezig met problemen op te lossen. Ergens binnen komen en dat ik dan denk hoe maak ik hier in hemelsnaam nog een leuke foto van.

Het moment dat de "Meester" het ook maar even moet zien waar te maken. wat er ook gebeurd ik blijf rustig en zoek naar mijn kansen. Of noem het mogelijkheden. Het grootste probleem was wel dat ik de plek niet kende dus ook niet had uitgekozen. En doe het dan maar waar je ook komt.Het leek Lia om te zien hoe ik dat doe in de "echte" praktijk. En dat ik het in een uur doe is niet belangrijk. Er moest immers nog veel meer geschoten worden. Hierboven en hieronder zie je de eerste foto tot aan de beste met een totaal andere sfeer en inmiddels gekozen benadering van de foto.

De hele week herhaalde ik continu tijdens de lessen dat ik geloof in de kracht van dingen losmaken. Tegenstellingen vastleggen of creëren. Dat is wat ik in de uiteindelijke foto heb gedaan. Rode achtergrond? Ja de Fransen hier, maar ik geloof dat het internationaal is, houden van felle kleuren. En aangezien het gepensioneerde brandweer mensen zijn is de kleur rood ook nog wel logisch als keuze.

En verder met licht en donker werken. maak het onderwerp, vijf brandweermannen en een antieke spuitwater los van de omgeving. En nee de lampen (aan de pilaren) Photoshop ik niet weg. Ze zaten er nu eenmaal. Dan moet je in een studio gaan werken. De hele wereld moet perfect zijn als je de wonderlijke wereld van otografie mag geloven. Nou dat is de mijne zeker niet. Ga maar lekker shoppen jongens, maar wanneer is het dan perfect? Perfectie bestaat niet.

En de volgende ochtend was Lia er nog een keer bij. Tot grote verassing van mij. Twee jaar geleden kwam ik er achter middels Erik (ook een cursist) dat die mij graag aan het werk wilde zien. Ik vond dat raar. Wat is er nu leuk aan mij zien fotograferen? Sindsdien weet ik echter wel beter. En ja, ik heb de rust en tijd om tijdens het fotograferen uit te leggen wat ik aan het doen ben, waarom ik het doe en wat ik wil bereiken. En dan ziet Lia in dit geval dat de gehele cursusweek weer in zijn geheel bijeen komt. Niets is nieuws dan voor haar wat ik vertel.Het is de ouderwetse manier van fotograferen. Gewoon maken zoals je het wilt maken. Niet denken dat doe ik later wel in Photoshop. Daar word je geen betere fotograaf van. En het kost teveel tijd.

En de volgende ochtend was weer een hele andere foto met hele andere uitdagingen en problemen om op te lossen. Waarbij Lia mij ook nog hielp om een beter standpunt in te laten nemen. Dank daarvoor. En dan na 5 kwartier buffelen staat het onderstaand erop.

Perfect? Nee zeker niet. Het kan altijd beter. Maar de Brandweer zal er meer dan blij mee zijn. Sterker nog dit was hun idee. " Ja laten we met touwen van de brug van Laroquebrou gaan afzakken". Ik: Ja leuk idee, maar er staat wel zonlicht! En het is in zijn totaliteit wel heel erg groot en veel. Ik heb wel leuke Godox flitsers, maar……

Deze blog zou eerst eigenlijk it takes two to Tango gaan heten (inmiddels heb ik de naam toch weer terug veranderd). De wil en de bereidheid om van een cursist om bij die dwaas (volgens de RAW fotograferende massa) in Frankrijk weer een keer een cursus te gaan volgen. Ik kan wel vinden dat ik gelijk heb in hoe ik les geef, maar dat moet de cursist ook vinden. En na jaren van omzwervingen komt iemand dan weer terug bij de basis van fotografie. Dat is extra leuk omdat het nu om iemand gaat die beide kanten kent. Pas dan kun je echt een keuze maken. En Lia kiest voor de fotografische kant. En dan probeer je controle te hebben over je onderwerp en wat je gaat doen. Daarvoor is veel fotografische diepgang nodig. En dat bedoel ik met it takes two to Tango. Je hebt er de juiste leraar voor nodig en de leraar heeft de juiste cursisten ervoor nodig. It takes two to Tango.

En zo komt een mooie fotografische reis met Lia in principe ten einde. Natuurlijk valt er altijd nog meer voor haar te leren, maar op een gegeven moment kun je dat zelf leren. Onder andere door te leren van gemaakte fouten. Geen catastrofale, maar kleine foutjes en die doe je dan volgende keer weer net even iets beter probeert te doen. Dat is het vak fotograaf. Je bent nooit klaar en het wordt nooit perfect.