Ansel Adams
Ansel Adams 1942 Yoshemite valley
Bovenstaande foto geeft een eerste en goede indruk waar Ansel Adams zo goed is was. Alles is doortekend. Het is dat dit internet is en de afbeelding niet groot genoeg weergegeven kan worden, maar anders zou je dat zelf ook kunnen zien. Ook de ogenschijnlijke zwarte bergen laten in het echt een onwaarschijnlijke doortekening zien. En bedenk dat dit gefotografeerd is in 1942. De tijd dat zwart/wit films nog echt niet zo goed waren. Waarom kreeg Ansel Adams dit wel voor elkaar en anderen niet?
Omdat hij tot aan de grens van de mogelijkheden ging en als dat niet genoeg was dan verzon hij zelf wel iets waardoor de grens een stukje opschoof. Eén deel van de perfectie kwam door het zone systeem, deel twee van zijn onnavolgbare techniek is minder bekend. Adams drukte zijn foto’s af in een door hem zelf ontwikkelde vergroter. In deze vergroter zaten 100 kleine lampjes. Die kon hij middels een controle paneel met 100 draaiknoppen naast zijn vergroter allen harder of zachter laten branden. Ieder lampje was afzonderlijk instelbaar. Kijk naar de bovenstaande foto en je snap meteen hoe Adams met relatief slechte films toch bovenstaande foto’s kon maken. In de lucht een beetje zachter laten branden, in de berg een beetje harde laten branden enzovoorts. Bovenstaande foto was opgedeeld in 100 segmenten. En ieder segment kon aangepast worden. Onnodig om te zeggen dat Adams zijn tijd ver vooruit was op zoek naar de technische perfectie. En wat een werk zal het geweest zijn. Maar ja, als je voor perfectie gaat dan kost het tijd.
De perfectie die zich laat omschrijven als alles doortekend. Hoge lichten, donkere partijen, ze zijn doortekend. En vaak was ook alles scherp. Ansel Adams had een vriendenclubje die tezamen het F/64 fotoclubje vormden. Het kleinste diafragma wat men toen op de objectieven aanwezig was. Met als doel, alles scherp fotograferen. Dus deze twee tezamen zijn de foto’s van Adams makkelijk te omschrijven. Alles scherp en alles doortekend. Het is een manier. Je houdt ervan of niet. Ik wel.
Wanneer wij nu een foto van een boom zouden moeten maken, worden we helemaal krankjorum van het hoge contrast wat er in de bovenstaande foto van de boom aanwezig is. Ansel Adams lostte het echter keurig op door precies en nauwkeurig te werken. Met zijn zone systeem en later in de doka met zijn zeer special vergroter. de foto laat keihard licht zien. En kijk eens goed hoe de lichte partijen inclusief wolken gewoon doortekend zijn. Wij zouden met onze digitale camera’s hele grote zwarte partijen in onze foto krijgen. Niet te doen om zo’n foto te maken. De enige camera die een beetje in de buurt kan komen is de Nikon D-7000. Die kan met behulp van Active D lighting en contrast verlaging dit aardig benaderen. Maar vergeet niet, we zijn inmiddels wel meer dan 60 jaar verder. En er is maar één camera die dit een beetje zou kunnen.
Meer van hetzelfde, maar het blijft fantastisch om naar te kijken. Het is niet het toppunt van creativiteit, daar zijn andere fotografen beter in geweest, maar technisch gezien is dit ongeëvenaard fotowerk. Ik blijf zeggen dat je de foto’s heel groot moet zien om te beseffen hoe goed het is. De foto’s komen hier helaas niet ten volle tot hun recht.
Of je ervan houdt of niet, je moet deze fotograaf kennen. Technisch gezien is niemand beter dan Adams. Nog steeds niet. En daarom reken ik hem tot een van de grootste fotografen. Heel specifiek, maar toch.